Nhớ lại ITLC F5 lần thứ 4 diễn ra cách đây gần 2 năm, các thành viên tham dự đa phần là IT Manager, người đang tò mò xem cái anh chàng Business Analyst – BA đang làm gì trong doanh nghiệp? Sự tò mò cũng đến từ cách thiết kế hình panel theo kiểu song đấu, một bên đại diện cho chuyên gia, bên còn lại là đại diện cho doanh nghiệp, tất cả thành viên còn lại là khán giả, song hành cùng trận tài là một người có nhiều năm kinh nghiệm BA. Sau khi cốc bia tiệp đầu tiên của chuyên gia BA và đại diện doanh nghiệp cạn thì gió đổi chiều. Hai đại diện ấy về một phe dẫn dắt sự thay đổi bằng các “giải pháp đề xuất” mới giải quyết các vấn đề của doanh nghiệp. Khán giả chính là phe còn lại hoài nghi với sự đổi mới tạo ra từ các đề xuất, giống như cách phần lớn người dùng cuối ngại thay đổi khi triển khai hệ thống quản lý mới vào doanh nghiệp.
Kết thúc vài vại beer, mọi người mới ngộ ra rằng lâu nay ta đảm nhận một phần công việc của vai trò Business Analyst để tìm ra các vấn đề về quy trình làm việc, hệ thống quản lý, và các đề xuất mới cho ban giám đốc. Các giải pháp đề xuất ấy có thể là đề xuất triển khai hệ thống ERP, triển khai hệ thống nhân sự, xây dựng hệ thống dịch vụ CNTT, triển khai cơ sở hạ tầng mới,… và nhiều hệ thống quản lý khác nằm trong hệ thống quản trị thông tin MIS của doanh nghiệp.
Âm thanh “Keng, Keng” vang lên từ các ly beer cụng vào nhau, các câu hỏi đua nhau nêu lên từ các nhóm và chúng được thảy về phía chuyên gia BA và doanh nghiệp: Mối quan hệ của BA với những quản lý doanh nghiệp như thế nào là phù hợp? Một IT Manager đảm nhận vai trò BA trong dự án cần có bộ đồ nghề gì? Làm sao những đề xuất từ người đảm nhận vai trò BA trình lên được sếp phê và duyệt?… có rất nhiều câu hỏi đưa ra tỉ lệ thuận với những vại beer được các em xinh đẹp khênh lên bàn.
Đó là câu chuyện của F5, vậy tại sao doanh nghiệp cần người đảm nhận vai trò Business Analyst?
Bạn cũng thấy rằng thế giới đang dần trở nên phẳng hơn với sự toàn câu hoá và sự hội nhập sâu rộng. Chính sự thay đổi chóng mặt ấy đòi hỏi doanh nghiệp phải đáp ứng nhanh hơn bằng cách nâng cao lợi thế cạnh tranh của doanh nghiệp mình so với đối thủ bằng cách tạo ra những sản phẩm, dịch vụ tốt hơn mang lại giá trị nhiều hơn cho khách hàng. Chủ doanh nghiệp và các quản lý cấp cao ý thức rõ sự cạnh tranh khốc liệt trên thương trường, nhưng họ quá bận bịu với các hoạt động hiện có. Chính vì vậy họ cần một đối tác mới giúp họ phân tích các vấn đề hiện hữu và các cơ hội kinh doanh mới. Từ đó đưa ra các giải pháp đề xuất (hay còn gọi là Business Case) phù hợp để giúp doanh nghiệp tạo ra nhiều giá trị mới cho khách hàng. Vậy đối tác mới đó là ai? Công việc của họ là gì?
Đây là vai trò làm việc chặt chẽ với các quản lý cấp cao để hiểu được mục tiêu chiến lược của doanh nghiệp, phân tích các cơ hội kinh doanh mới mang lại nhiều giá trị cao cho dự án phù hợp với khả năng của doanh nghiệp. Vai trò này cũng làm việc chặt chẽ với chuyên gia trong các lĩnh vực chuyên môn khách nhau (Domain Subject Matter Experts) để hiểu được nghiệp vụ chuyên môn, công nghệ liên quan, các cơ chế pháp lý, xu hướng thị trường, năng lực của đội ngũ,… và hiểu cả quy trình, hệ thống, cách tích hợp hoặc phân tách hệ thống khi doanh nghiệp thực hiện M&A, cơ sở vật chất hiện hữu. Để từ đó phân tích các nhu cầu kinh doanh mới, các mô hình kinh doanh, các kịch bản kinh doanh và đề xuất giải pháp kinh doanh hay các quy trình nghiệp vụ trong hệ thống quản lý kết với các nền tảng công nghệ có trên thị trường để tạo ra sản phẩm dịch vụ mới.
Sau khi giải pháp đề xuất được duyệt bởi các quản lý cấp cao. Vai trò này sẽ tham gia hoặc giúp các vai trò khác thấp hơn như IT Business Analyst, System Analyst, Requirement Engineer viết chi tiết yêu cầu nghiệp vụ theo giải pháp đề xuất và đặc tả yêu cầu cho người làm kỹ thuật hiểu và để họ thiết kế các sản phẩm, hệ thống mới thay thế cho các hệ thống hiện có mang lại nhiều giá trị. Bên cạnh đó họ tiếp tục phân tích năng lực vận hành hệ thống của đội ngũ hiện hữu và đề xuất các chương trình đào tạo phù hợp để tạo ra lợi thế cạnh tranh thật sự giúp doanh nghiệp đáp ứng sự thay đổi.
Để đảm nhận tốt vai trò mới này, đòi hỏi bạn cần trang bị cho mình một bộ đồ nghề mới với các công cụ phân tích, phương pháp tiếp cận để xác định đúng nhu cầu của doanh nghiệp, từ đó viết ra các bản đề xuất mới để giải quyết tốt các nhu cầu. Nhưng để đề xuất của bạn viết ra được sếp phê và duyệt thì nó đòi hỏi bạn phải nâng cao kỹ năng đàm phán, kỹ năng khơi gợi, thuyết phục và thực hành nó trong các dự án thực ở doanh nghiệp.
**
Bạn có thể tham khoả thêm bài viết trong series “Ứng dụng kỹ thuật Business Analysis trong doanh nghiệp”
1/ Tại sao Business Analysis là top technical skill cho CIO, CTO, Head of IT, IT Manager?
**
Đó là xu thế dịch chuyển của các IT Manager, Head of IT, CIO/CTO ở các doanh nghiệp FDI ở Việt Nam, các doanh nghiệp lớn. Cơ sở hạ tầng sẽ dần lên Cloud, nhiều hoạt động Helpdesk và support có xu hướng chuyển cho đơn vị outsource. Bạn đã sẵn sàng cho bước chuyển mình này để nâng tầm vai trò IT trong doanh nghiệp của bạn?
by Cao Trần
bài viết được tác giả chia sẻ trên group IT Leader Club và tường cá nhân của tác giả
Tags: Business Analysis, Leadership, Management, Software Development, IT Services, Project Management, Management Information System, IT Strategy, Kỹ năng giao tiếp, Chuyên viên phân tích kinh doanh, Chuyên viên phân tích nghiệp vụ, Học phân tích kinh doanh, Học phân tích nghiệp vụ, Business Analyst, IT Business Analyst, Communication Skill, Đào tạo phân tích nghiệp vụ, Product Owner